Kolposkopi Nedir?
Kolposkopi, doktorun rahim ağzını incelemesine olanak veren ve girişimsel olmayan bir yöntemdir. 6-40 kat büyütme özelliği olan kolposkop adı verilen ışıklı aletle rahim ağzını daha net görüntüleyerek rahim ağzını daha net değerlendirme işlemidir.
Klinik bir işlem olan kolposkopi yönteminde kullanılan kolposkop, ışıklı bir büyüteç olup dürbüne benzemektedir. Çıplak gözle yapılan jinekolojik muayenenin kolposkopi yöntemiyle büyütülerek yapılması başta rahim ağzı kanseri olmak üzere vajinal de değerlendirilmesine imkan sağlar.
Kolposkopi işlemi sırasında şüpheli bir bölgenin görülmesi halinde kolposkopik biyopsi yapılarak şüpheli bölgenin incelenmesine imkan sağlar.
Kolposkopi neden yapılır?
• Rahim ağzı kanseri, kanser öncüsü lezyonları ve vulvadaki lezyonların değerlendirilmesinde
• ASCUS,LSIL,HSIL,CIN gibi displazi gözlenen olgularda
• HPV tip 16 ve 18 görülen hastalarda, rahim ağzının düzenli olarak incelenmesinde
• Vulvadaki kanseröz şüpheli alanların incelenmesinde
• Cinsel ilişki sonrası tekrar eden kanamaları olan kadınlard
• Serviks bölgesinde kanser tanısı konmamış ancak prekanseröz özellik gösteren dokuların incelenmesinde
• Serviks ameliyatlarından önce vajina dokularının değerlendirilmesinde kolposkopi yapılabilir.
Kolposkopi Hazırlık Süreci Nasıldır?
Kolposkopi öncesi uyulması gereken bazı noktalar bulunur.
İşte bunlar:
Net görüntü elde edilmesi için regl döneminde kolposkopi planlanmamalıdır.
İşlemden 1 veya 2 gün önce cinsel ilişkiye girilmemelidir.
İşlemden 1 veya 2 gün önce tampon kullanılmamalıdır.
Vajinal ilaç kolposkopiden önceki 2 gün boyunca kullanılmamalıdır.
vajinal duş kolposkopi öncesi alınmamalıdır.
Kolposkopi Nasıl Yapılır?
Kolposkopi işlemi ağrısız bir işlem olduğundan hastaların genel anestezi ile uyutulmasına gerek kalmamaktadır.
Eğer kolposkopinin ardından biyopsi örneği alınırsa hafif kasık ağrısı veya kramp hissedilmesi olabilir. Kolposkopiden 24 saat önce vajinal ilaçlar veya vajinal tampon uygulanmamalıdır, cinsel ilişkide bulunulmamalıdır.
Kolposkopi sonrası 2-3 gün kadar lekelenme tarzı kanama veya koyu renkli vajinal akıntı gelmesi beklenen bir durumdur. İşlem sonrası en az 1 hafta cinsel ilişkide bulunulmamalı ve vajinal tampon kullanılmamalıdır.
Alınan biyopsilerin patolojik inceleme sonucunda CIN-2 veya CIN-3 şeklinde anormal bulgular çıkan hastalar; konizasyon ve ya LEEP adı verilen operasyonlarla tedavi edilebileceği gibi, sonucu normal ve CIN-1 olan hastalar ise smear ve HPV testleri ile periyodik olarak takip edilirler.
Hangi Hastalıklarda Kolposkopi Yapılır?
• HPV testi pozitif ise kolposkopi yapılabilir.
• Smear testinden anormallik varsa kolposkopi yapılabilir.
• Cinsel ilişki sırasında kanama varsa kolposkopi yapılabilir.
• Leep – Konizasyon tedavisi sonrası takipte kolposkopi kullanılabilir.
• Doktor muayene sırasında rahim ağzından şüphelendiği her durumda kolposkopiyi serbestçe kullanılabilir.
Kolposkopi Sırasında Biyopsi Almak gerekli midir?
Kolposkopi sırasında biyopsi alınması şart değildir. Şöyle ki kolposkopinin temel amacı HPV virüsünün yapmış olduğu hücresel değişikleri ortaya koymak ve varsa bu değişkliklerin olduğu noktalardan biyopsi almaktır. Eğer kolposkopi sırasında şüpheli bir alan yoksa biyopsi alınmamalıdır. Şüpheli alan var ise en belirgin ve yüksek kanser öncesi yüksek dereceli lezyon olabilecek bölgeden biyopsi alınmalıdır.
Gebelerde Kolposkopi Yapılabilir mi?
Gebelik sırasında kolposkopi rahatça yapılabilmektedir. Gerekli durumda rahim ağzından biyopsi de alınabilir. Fakat rahim ağzının iç kanalından (Endoservikal bölge) biyopsi alınması önerilmemektedir.
Kolposkopi Ağrılı işlem midir?
• Kolposkopi muayene şartlarında kolaylıkla yapılabilir.
• İşlem süresi ortalama 10 dakikadır.
• Kolposkopi ağrısız ve acısız bir işlemdir.
• Bazı durumlar da hastane istemi doğrultusunda hafi sedasyon anestezisi altında da yapılabilir.
• Kolposkopi sonrası normal yaşama hemen dönülebilir.
• Kolposkopi sonrası iş hayatına 1 saat sonra dönülebilir.
Kolposkopi Sırasında Kanama Olur mu?
Kolposkopi sırasında hayatı tehdit eden kanama olmaz. Sadece 3 – 4 gün hafif lekelenmeler ve vajinal akıntılar olabilmektedir.
Adet (Regl) sırasında Kolposkopi Yapılabilir mi?
Kolposkopi doğru bir inceleme için
(regli adet ) sonrasında yapılmalıdır.
Kolposkopi Sonuçları ve Tedavi Seçenekleri
Kolposkopi sonucu alınan biyopside, kanser öncüsü lezyonlar saptanabilir. Bu lezyonların derecesine göre doktorunuz takip veya tedavi seçeneklerini devreye koyabilir. Kolposkopi sonucunda;
Düşük dereceli lezyon (CIN 1) gelebilir. Bu durumda takip seçeneği uygundur.
Yüksek dereceli lezyon (CIN 2 – CIN 3) gelebilir. Bu durumda tedavi doktorunuzun önerileri doğrultusunda LEEP / Konizasyon ameliyatı yapılabilir.
Kolposkopiden Sonra Nelere Dikkat Edilmelidir?
• Hafif lekelenme şeklinde kanamalar olabilmektedir.
• Hafif kramp şeklinde kasık ağrısı olabilir, genellikle kısa bir süre sonra kendiliğinden geçer. Parasetamol gibi basit ağrı kesiciler kullanılabilir.
• Eğer biyopsi alındıysa, cinsel ilişkiden 1 hafta kadar kaçınılmalıdır.
• Ayakta duş şeklinde banyo hemen yapılabilir.
Kolposkopi Kim Tarafından Yapılmalıdır?
Kolposkopi mümkünse tecrübeli bir jinekolojik onkoloji cerrahisi uzmanı tarafından yapılmalıdır. Çünkü kolposkopi sırasında doğru yerden biyopsi alınması çok önemlidir. Eğer dogru yerden biyopsi alınamazsa ise kanser öncesi lezyon tanınamaz ve kansere ilerleyebilir. Bunun için kolposkopi de tecrübe çok önemlidir. Doç.Dr. Hanifi Şahin bir onkojinekoloji uzmanı olarak şimdiye kadar 500000 (beşyüzbin)’nin üzerinde kolposkopi işlemi yapmış olup bu konuda son derece tecrübeli bir hekimdir. Aynı zaman pek çok kongre ve sempozyum da kolposkopi eğitimleri vermiş ve doğru kolposkopi nasıl yapılmalıdır konusunda kurslar vermiştir.
Doç.Dr. Hanifi ŞAHİN
Kadın Doğum Uzmanı
Jinekolojik Onkoloji Cerrahisi Uzmanı
