SGK’nın Karşılamadığı Akıllı İlaçlar Kanser Hastalarını Adliye ile Hastane Arasında Bırakıyor
Türkiye’de kanser tedavisinde hayati öneme sahip akıllı ilaçlar ve immünoterapi yöntemleri, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından her zaman geri ödeme kapsamına alınmıyor. Keytruda (pembrolizumab), Opdivo (nivolumab), Tecentriq, Trodelvy ve Enhertu (Trastuzumab Derukstekan) gibi ileri evre hastalarda kullanılan, yüksek maliyetli bu ilaçlara erişim için binlerce hasta ve yakını hukuki mücadele vermek zorunda kalıyor.
SGK Başvurusu Hayati Öneme Sahip
Tedavi için reçete edilen ilacın SGK geri ödeme listesinde yer almaması halinde ilk adım, SGK’ya eksiksiz ve usulüne uygun bir dilekçe ile başvurmak. Bu dilekçede “kesintisiz tedavi” vurgusu yapılması, ileride açılacak dava için yasal zorunluluk taşıyor.
Başvuruda mutlaka şu belgeler bulunmalı:
- “Aslı gibidir” onaylı reçete
- İlaç kullanım raporu
- Sağlık Bakanlığı Tıbbi Cihaz ve İlaç Kurumu onay raporu
Özellikle Ankara İbni Sina gibi büyük onkoloji merkezlerinde, belge eksiklikleri dilekçelerin işleme alınmamasına yol açabiliyor.
Mahkeme Süreci: İş Mahkemesi Yetkili
SGK’nın geri ödeme talebini reddetmesi durumunda başvurulacak yargı yolu İş Mahkemesi. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 101. maddesi gereğince SGK ile ilgili uyuşmazlıklar idari yargı yerine iş mahkemelerinde görülüyor.
Hastalar ve avukatları, davayla birlikte ihtiyati tedbir talebinde bulunarak ilacın dava süresince ücretsiz teminini sağlayabiliyor. Tedbir kararında, “nihai karar verilene kadar geçerli” ibaresinin bulunması büyük önem taşıyor.
Hasta Yakınları ve Avukatlara Uyarı
Dava açmadan önce şu belgeler süreci güçlendiriyor:
- İlacın muadili olmadığına dair doktor görüşleri
- Patoloji ve PDL-1 biyopsi raporları
- Yurtdışı kullanım örnekleri
- Uzman hekim mütalaaları
Eksik veya hatalı başvurular, sürecin aylarca uzamasına ve hastalar için geri dönüşsüz sağlık kayıplarına yol açabiliyor.
Sağlık Hakkı ve Adalet Mücadelesi
Her yıl on binlerce kanser hastası bu zorlu süreçten geçiyor. Bürokratik engeller, yüksek ilaç maliyetleri ve hukuki belirsizlikler, sağlık hakkını adalet sınavına dönüştürüyor. SGK’nın geri ödeme prosedürleri yalnızca bireysel yaşamları değil, sağlık sistemi ve etik değerleri de doğrudan etkiliyor.
Sağlık uzmanları, bu nedenle hasta yakınlarının hem hukuki hem de tıbbi açıdan donanımlı bir şekilde sürece başlaması gerektiğini vurguluyor.