Sarkmalar, deri fazlalıkları ve orantı değişiklikleri, bireylerin hem fiziksel hem psikolojik açıdan yeni bir süreçle yüzleşmesine neden oluyor. Bu noktada devreye “postbariatrik estetik cerrahi” giriyor.
Biz de bu konuyu tüm yönleriyle ele almak için, Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Uzmanı Yrd Doç Dr M. Baver Acaban ile konuştuk. İşte kilo verme sonrası estetik ameliyatların perde arkası, dikkat edilmesi gereken noktalar ve doğru zamanlama hakkında merak edilenler
Bariatrik cerrahi sonrası hastalar en çok hangi sorunlarla size başvuruyor?
Bariatrik cerrahinin ardından yaşanan büyük kilo kaybı, beraberinde deri sarkması ve orantı sorunlarını da getiriyor. Postbariatrik estetik, hem fiziksel hem psikolojik açıdan “yeni bedenin” tamamlanmasını sağlıyor.
Büyük kilo kaybı yaşayan kişilerde en sık gördüğümüz durum, deri fazlalığı ve orantısızlık. Özellikle karın, kol, göğüs, sırt ve bacak bölgelerinde sarkma belirgin hale geliyor. Bu durum sadece estetik değil, fonksiyonel sorunlara da yol açabiliyor; cilt irritasyonu, pişik, hatta enfeksiyon gibi problemler olabiliyor. Hastalar genellikle “Artık kilo verdim ama hâlâ istediğim gibi görünmüyorum” diyerek başvuruyor.
Postbariatrik estetik için ideal zaman ne zamandır?
Kilo kaybı süreci tamamlandıktan, vücut kitle indeksi stabil hale geldikten ve en az altı ay boyunca kilonun sabit kaldığı dönem ideal. Genellikle ameliyat tarihinden 12–18 ay sonrasını uygun buluyoruz. Ayrıca protein düzeyi, vitamin–mineral değerleri, kan sayımı gibi biyokimyasal göstergelerin de dengede olması gerekir. Vücut güçsüzken yapılan girişimler hem iyileşmeyi hem sonucu olumsuz etkiler.
En sık hangi ameliyatlar yapılıyor?
Kişinin ihtiyacına göre değişmekle birlikte en sık uygulanan işlemler karın germe (abdominoplasti), kol ve uyluk germe (brachioplasti, thigh lift), meme dikleştirme ve protezle hacim kazandırma ve sırt–bel şekillendirmedir. Bazen yüz-boyun bölgesinde de toparlama gerekir. Çoğu hastada birden fazla bölge etkilenmiş olur; bu nedenle kombine planlama yapılır ama aynı seansta her bölgeye müdahale etmek güvenli değildir.
Kombine ameliyatlar güvenli mi?
Her hastanın genel sağlık durumu, kan değerleri ve anestezi toleransı farklıdır. Güvenli sınır, genellikle 7-8 saatlik ameliyat süresidir. Fazla sayıda işlemi tek seansta yapmak yerine, iki veya üç aşamalı planlamayı tercih ediyoruz. Bu hem güvenliği artırır hem de hastanın toparlanmasını kolaylaştırır.
İyileşme süreci nasıl ilerliyor?
Operasyonun kapsamına göre değişmekle birlikte, genellikle 1–2 gece hastanede kalış sonrası taburcu olunabiliyor. İlk hafta istirahat önemli; 2–3 hafta içinde günlük aktivitelere dönülebiliyor. Korse kullanımı 4–6 hafta öneriyoruz. Ödem ve morluklar birkaç hafta içinde azalıyor, nihai sonuçlar ise 3–6 ayda ortaya çıkıyor. Spor içinse genellikle 6. haftadan sonra izin veriyoruz.
Psikolojik hazırlık da sürecin bir parçası mı?
Kesinlikle. Kilo vermek, yıllarca süren bir mücadelenin sonucu. Ancak beden bir anda değişince zihin hemen uyum sağlayamayabiliyor. Bu dönemde hastalar bazen “yeterince iyi görünmüyorum” kaygısına kapılabiliyor. Gerçekçi beklentiler ve psikolojik destek, operasyon kadar önemli. Biz her zaman süreci bir “yeniden yapılanma” olarak anlatıyoruz, kusursuzluk değil denge hedeflenmeli.
Erkek hastalarda yaklaşım farklı mı?
Evet, anatomik farklar ve deri yapısı nedeniyle erkeklerde genellikle göğüs ve karın bölgesi ön planda olur. Daha düz hatlar ve kas belirginliği hedeflenir; meme bölgesinde jinekomasti düzeltmeleri sık yapılır. İyileşme süreleri benzer olsa da estetik hedefler daha maskülendir.
Son olarak, bu süreci düşünen kişilere mesajınız ne olur?
Postbariatrik estetik bir “lüks” değil, kilo verme yolculuğunun doğal tamamlayıcısıdır. Hem sağlık hem özgüven açısından büyük fark yaratır. Ancak doğru zamanda, deneyimli bir ekip ve uygun merkezde yapılması gerekir. Hastalarımıza her zaman söylüyorum: “Sabır, planlama ve gerçekçi beklenti, güzel sonuçların üç temelidir.”
Cerrahi sonrası beslenme neden bu kadar önemli?
Beslenme, postbariatrik estetikte ameliyat kadar önemli bir unsurdur. Çünkü büyük kilo kaybı yaşayan hastaların vücudu genellikle besin öğeleri açısından hassas bir dengededir. Doku iyileşmesinin sağlıklı ilerlemesi için özellikle protein, demir, çinko, C vitamini ve B kompleks vitaminleri yeterli miktarda alınmalıdır.
Ameliyat sonrasında vücut, kendini onarmak için yüksek enerjiye ve kaliteli besine ihtiyaç duyar. Biz hastalarımıza genellikle ilk haftalarda proteinden zengin ve düşük tuzlu bir diyet öneriyoruz. Tavuk, balık, yumurta, yoğurt gibi kolay sindirilebilir kaynaklar tercih edilmeli; işlenmiş gıdalar, şekerli ve yağlı yiyeceklerden uzak durulmalıdır.
Ayrıca sıvı alımı da çok önemli. Yeterince su içmeyen hastalarda ödemin atılması gecikir ve yorgunluk hissi artar. Bazı hastalarda vitamin-mineral eksiklikleri tespit edilirse, bu takviyeler diyetisyen ve cerrah kontrolünde düzenlenir. Herkesin metabolizması farklı olduğu için, standart bir diyet yerine kişiye özel beslenme planı oluşturulmalıdır.
Masaj veya dolaşım destekleyici uygulamalar gerekli mi?
Evet, ancak doğru zamanda ve doğru şekilde uygulanması gerekir. Postbariatrik cerrahilerden sonra lenf drenaj masajı oldukça faydalı bir yöntemdir. Bu masaj türünün amacı; ödemin azalmasını, dolaşımın artmasını ve doku altında oluşabilecek sertliklerin önlenmesini sağlamaktır.
Masaj, özellikle karın, kol ve bacak bölgelerinde kan akışını düzenleyerek iyileşmeyi hızlandırır. Ancak bu uygulama uzman terapistler tarafından, cerrahın onayıyla yapılmalıdır. Yanlış teknik ile yapılan uygulama, dikiş hattında travma veya sıvı birikimi gibi komplikasyonlara yol açabilir.
Lenf drenajın yanı sıra, hastalara genellikle hafif yürüyüşler, bol su içmek ve korseyi düzenli kullanmak da önerilir. Bu yöntemler vücudun ödemi daha hızlı atmasına, cilt yüzeyinin daha düzgün toparlanmasına yardımcı olur.